Ҳамасола Асосгузори сулҳу Ваҳдати миллӣ, Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтрам Эмомалӣ Раҳмон дар Паёмашон ба Маҷлиси Олии кишвар атрофи маризии иҷтимоӣ, амиқан коррупсия ва решакан намудани ин зуҳуроти манфӣ дар ҷомеа баромад карда, ҳамчунин боре ёдрас шуданд, ки “Чунин як падидаи манфӣ ба монанди коррупсия дар пешрафти ҷомеаи мо яке аз монеаҳои хеле ҷиддӣ мебошад. Мо бояд тамоми омилҳо ва сабабҳои зуҳури коррупсияро ҳамаҷониба омӯхта, таҳлил намоем ва тамоми қувваҳои солими ҷомеаро барои пешгирии ин зуҳур ва поён овардани шиддати он сафарбар намоем.”
Воқеан чӣ тавре ки таҷриба нишон медиҳад, коррупсия метавонад, ки ба рушду пешравии иҷтимоиву иқтисодии давлат таъсири фоҷеабори худро бо тамоми зуҳуроташ расонад.
Коррупсия ва падидаҳое, ки бо он моҳияти фасод дошта, алоқамандии зич доранд, на танҳо ба давлат, балки ба ҷомеаи ҷаҳонӣ мушаввашии ҷиддиро ба бор меоранд. Чунки ин навъ падида бисёр хатаровар маҳсуб ёфта, барои нигоҳдории давлату давлатдорӣ монеаҳои зиёд эҷод менамояд.
Бояд қайд намоем, ки дар Ҷумҳурии Тоҷикистон ба масъалаҳои вобаста ба ин зуҳуроти хатарафзо, яъне коррупсия ва арзи ҳастии он, инчунин заминаҳои ин амалро ба вуҷуд оваранда, аҳамияти махсус дода шуда, як зумра қонунҳо, консепсияҳо, стратегияҳо ва барномаҳои миллии профилактикӣ ҷиҳати баланд бардоштани сиёсати зиддикоррупсионӣ корҳои зиёди муштарак байни мақомотҳои дахлдори давлатӣ дар ҷомеа иҷро шудаанд.
Хуб дар хотир дорем, ки пас аз пош хӯрдани Иттиҳоди шӯравӣ ва рӯ ба рӯ шудан бо ҷанги таҳмилии шаҳрвандӣ шохаҳои ҳокимияти давлатӣ зуд фалаҷ гардида, барои пайдо ва густаришёбии коррупсияву фасод мусоидат намуданд. Дар ҳамаи ҷанбаҳои ҳаёти ҷамъиятӣ ин падида ҷойгоҳ пайдо намуда, намояндагони бархе аз қишрҳои ҷомеа шаклҳои мухталифи истифодабарии мақоми хизматиро дар ин ё он ниҳодҳои давлативу ҷамъиятӣ барои амалисозии манфиатҳои фардӣ болотар аз манфиатҳои давлатӣ сайъ карданд ва дар ин масоил мисолҳо зиёд мавҷуд ҳастанд.
Қобили қайд аст, ки моҳияти аслии коррупсия ва мавҷудияти он дар ҷомеа сараввал ба рушди босуръату бомароми иқтисодиёти ҷумҳурӣ таъсири манфӣ мегузорад, дуввум ин ки эътимоди халқро нисбат ба давлату ҳукумат коста мегардонад, саввум он ки таъсири истифодаи ҳадафмандонаи кумаку ҳамкориҳои мутақобилан судмандро бо ниҳодҳову ташкилотҳои байналмилалӣ вайрон менамояд, ҳамчунин аз ҳама муҳимтарин ин ба обруву эътибори ҳокимияти давлатӣ иснод меорад.
Мо бараъло мушоҳида менамоем, ки муқовимат бо коррупсия ва роҳҳои пешгирии он пайваста бо рушди тамаддуни инсонӣ дар шаклҳои нав зоҳир мегардад.
Бо мақсади бартарафу решакан намудани ин зуҳуроти фарогир бо фасод мебояд, ки ташвиқу тарғиби таҷрибаи байналмилалии мубориза бо корупсияро дар маҳв кардани нуқсонҳои бесаводӣ ва ҳарчӣ беҳтар намудани сатҳи фарҳангиву ҷаҳонбинии зиддикоррупсионӣ дар ҷомеа ба роҳ монда шавад.
Имрӯз баҳри солим нигоҳ доштани мафкураву ақоиди ҷомеа аз ин падида, аниқтараш дар фаъолияти раёсат ва қисмҳои ҳарбии зертобеи Қўшунҳои зудамали Қувваҳои Мусаллаҳ такя ба талаботи Нақшаи чорабиниҳои амалисозии Стратегияи давлатии муқовимат ба коррупсия дар Ҷумҳурии Тоҷикистон барои давраи то соли 2030, барои марҳалаи якум(солҳои 2021-2025) як силсила чорабиниҳои профилактикӣ, яз қабили семинару ҳамоишҳо бо ҷалби намояндагону мутахассисони соҳавӣ ташкил ва доир мегарданд. Ғайр аз ин, аз ҷониби масъулини мақомоти корҳои сиёсӣ-тарбиявии Қӯшунҳои зудамали Қувваҳои Мусаллаҳ бо афсарону сарбозони ниҳоди зудамал корҳои фаҳмондадиҳӣ гузаронида шуда, дар як вақт ҷаҳонбинии зиддифасодии онҳо ғанӣ гардонида мешавад.
Набояд фаромуш созем, ки имрӯз дар Ҷумҳурии Тоҷикистон тавассути мақомоти ҳокимияти давлатӣ як силсила корҳо ва чорабиниҳо баҳри муқовимат бо коррупсия анҷом дода мешавад, ки ин мушкилоти иҷтимоӣ метавонад, ки вазъи ҳаёти осоиштаи ҷамъиятиро ноустувор намояд.
Яке аз чораҳои таъсирасон ба хотири муборизаи шадид бо коррупсия ин чораҳои ҳатмии ҷиноятӣ ва ҳуқуқӣ маҳсуб дониста мешаванд. Аниқтараш нисбат ба ашхоси даст ба амалҳои коррупсионӣ дошта, чораҳои дақиқу ҳатмии ҳуқуқӣ пешбинӣ гардида, ҷазоҳои сахти қонунӣ амалӣ гарданд. Илова бар ин, ин гуна афрод ҳаргиз дар ҷомеа сар бардошта натавониста, то охири ҳаёти худ ба нафрати халқ гирифтор бошад.
Барои муборизаи беамон бо ин навъ зуҳуроти хавфнок ба ҷомеа ҳамчунин васоити ахбори омма нақши калидӣ дошта, дар тарбияи шаҳрвандони ҷумҳурӣ оид ба арҷу эҳтироми қонунҳои амалкунанда саҳми калон ва саривактӣ гузошта метавонад. Инчунин, метавонад, ки дар аҳолӣ ҷаҳонбинии зиддифасодӣ ва тарбияи ҳуқуқиро ҳамаҷониба ташаккул диҳад. Зеро ин падидаи зиддиахлоқӣ барои рушди устувори кишвар монеаҳои зиёд эҷод карда, боиси нигаронии шаҳрвандони кишвар мегардад, бо мавҷудияти худ дар миёни ҷомеа ҳисси нобовариро ба ниҳодҳои давлатӣ бедор мекунад. Албатта ҳамаи ин ба поймолшавии ҳуқуқи инсон оварда мерасонад ва барои заифшавии пояҳои ахлоқии ҷомеа замина мегузорад.
Мо аминем, ки агар аҳли ҷомеа ба ин падидаи номатлуб ва нафратбор ба монанди фасоду коррупсия мунтазам нигоҳи солимонаро пеша намуда, муҳити бесабриро нисбат ба он созмон диҳад, қишрҳои ҷомеаи мо ҳаргиз бо коррупсия ва аломатҳои он олуда намешаванд. Маҳз муносибати солимонаи ҷомеа ё ба қавли дигар манфур будан аз он метавонад, ки ин зуҳуроти манфиро аз кору пайкори ниҳодҳову ҳаёти ҷамъиятӣ решакан намояд.
Парвиз БОЙЗОДА,
муовини Фармондеҳи Қӯшунҳои зудамал
оид ба корҳои сиёсӣ—тарбиявӣ,
полковник
